Dizel motor nedir?
Dizel motor; tıpkı benzinli motorlar gibi içten yanmalı bir motor tipidir. Günümüzde en sık tercih edilen araçlarda dizel motor kullanımını görebilirsiniz. Daha detaylı incelemek gerekirse; dizel motor oksijeni sıkıştırır, yüksek basınç ve sıcaklığa ulaştırır; aynı anda silindir içine verilen yakıtı ateşler. Temelde çalışma prensibi buna bağlıdır.
Dizel motorlar benzinlere göre yakıt tüketimi açısından daha uygun geldiği için kullanıcılar tarafından en çok tercih edilen motor tipi oluyor. Türkiye’de bu orana baktığımızda son 10 yıl içerisinde bu tercih %400 oranında artış göstermiş durumda.
Dizel Motor Teknolojisinin Doğuş Hikayesi
1892 yılında Alman mühendis Rudolf Diesel tarafından geliştirilen dizel motorlar adını mühendisin soyadından alır. 1893’te ise patenti alınmıştır. Motorun mucidi mühendis; ülkesindeki petrol azlığından ve petrole bağımlılığı azaltmak adına kömür ile çalışan bir motor yapma hedefiyle yola çıkmıştır. Ancak kömürün hızlı bir şekilde yanması, çevreye ve motora zarar veren kömür külleri büyük sorunlara neden olmaya başlamıştır. Bunun üzerine motorda farklı yakıtlar kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmaların sonucunda 1900’de tanıtımı yer fıstığı yağı yani biodizel kullanılarak yapılmıştır.
Dizel Motorların Çalışma Prensibi
Dizel motorlar içten yanmalı motor grubunda yer almaktadır. Bu çalışma prensibine göre; takımda yer alan piston; silindirin en üst noktasına geldiği anda en yüksek hava basıncına ulaşır. Sıkışmış havaya dizel yakıt püskürtülür. Sıcak hava basıncı ile karşılaşan yakıt yanmaya başlar ve patlama gerçekleşir. Bu anda hava genleşir, basınç yükselir. Buna bağlı olarak motordaki tüm sistem çalışmaya başar ve aracın hareket etmesi gerçekleşir.
Dizel Motor Çeşitleri Nelerdir?
Keşfedildiği günden bugüne kadar gelişen teknolojiyle birlikte dizel motorlarda da değişmeler meydana geldi. Bu sayede birden farklı dizel motor çeşitleri bulunabiliyor. Günümüzde de 3 farklı dizel motor çeşidi bulabilirsiniz. Bunlar TDI, CDTI ve HDI ‘dır. Yakından incelemek isterseniz detaylara devam edelim!
TDI – Turbo Direct Injection
Turbo beslemeli ve direkt enjeksiyonlu dizel motorlardır. Yakıt direkt olarak motordaki yanma odasına püskürtülür. Bu motorlar verilen enerjiyi %45 oranında tekrar enerjiye dönüştürür. Sınıfının en çevreci motorudur. İlk olarak Volkswagen tarafından üretilmiştir.
CDTI – Common Direct Turbo Injection
Common rail teknolojisi diye adlandırılan bir prensibe göre çalışan dizel motor çeşididir. Motor içerisine giden yakıt ve hava karışımı 1.5 kat kadar artırılabiliyorken aynı anda motorun ihtiyacı olan miktarda yakıt da gönderilebiliyor. Bu sayede hem yakıt tasarrufu sağlıyor hem de daha sessiz çalışmasına imkan sağlıyor. Dizel motorlarda yaşanan en büyük sorunlardan olan yüksek ses problemini bu tip motorlarda minimum seviyede tutabilirsiniz.
HDI – High Pressure Direct Injection
Maksimum basınç ile çalışan bir motor tipidir. Yanma odasına 1800 bara kadar basınç gönderebilirsiniz. Bu sayede motorun verimliliği artar. TDI motorlar gibi çevreci motorlar arasında yer alır. TDI motor siyah duman çıkarırken, HDI motor açık renk duman salınımı yapar. Ayrıca HDI motorlarda diğerlerine göre; karbondioksit salınımı %20, diğer gazlar %50, kurum oluşumu %50 daha azdır.
Dizel Motor ile Benzinli Motor Arasındaki Farkları Biliyor Musunuz?
- Dizel motorlar yanma enerjisini %40 civarında tekerleklere aktarırken benzinli motorlar %20sini aktarabilir.
- Dizel motorlar. Benzinli motorlara göre 20-25 kat daha fazla sıkıştırma gerçekleştirir.
- Dizel motorlardaki uzun silindir yapısı daha yüksek tork üretimi sağlar.
- Dizel motorların 100 kilometrede tükettiği yakıt, benzinli motorlara göre daha azdır.
